W dzisiejszym zmiennym środowisku biznesowym, przedsiębiorcy często zastanawiają się nad formą prowadzenia swojej firmy pod kątem podatkowym jak i organizacyjnym. Najbardziej popularnymi formami prowadzenia działalności gospodarczej są:
- Jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG),
- Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Sp. z o.o.)
Każdy z modeli ma swoje mocne strony, ale też różni się pod względem założeń, struktury i sposobu prowadzenia księgowości. Dlatego zanim podejmiesz decyzję, warto dokładnie rozważyć plusy i minusy obu form, warto zapoznać się z ich różnicami.
Start działalności
Rejestracja jednoosobowej działalności w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) jest stosunkowo łatwa i darmowa. Proces ten polega na złożeniu wniosku CEIDG-1 w urzędzie gminy (miasta) lub w wersji online.
Z kolei rejestracja spółki z o.o. w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) już na etapie tworzenia umowy spółki niesie ze sobą koszty. Jeśli umowa nie ma unikatowych zapisów, zalecamy skorzystać z S24, gdzie spółkę możemy założyć w 24h i kosztuje ona 350 zł. Jeśli umowa spółki ma zawierać unikalne zapisy, musi ją sporządzić notariusz, co generuje opłaty notarialne zależne od kapitału zakładowego. Do tych kosztów należy doliczyć opłatę sądową w wysokości 500 zł oraz koszt ogłoszenia wpisu w Monitorze Sądowym w wysokości 100 zł.
Ponadto założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wiąże się z koniecznością uiszczenia PCC, który stanowi 0,5% kapitału zakładowego. Przy wyborze formy rejestracji dokonywanej przez notariusza obowiązek opłaty podatku spoczywa na notariuszu.
Opodatkowanie
W przypadku firmy jednoosobowej przedsiębiorca jest opodatkowany na zasadzie skali podatkowej (12% i 32% po przekroczeniu progu podatkowego), może wybrać podatek liniowy (19%) albo w niektórych przypadkach ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Spółka z o.o. natomiast płaci jednolity podatek CIT 19% (dla małych podatników 9%).Warto zaznaczyć, że spółka z o.o. podlega tzw. podwójnemu opodatkowaniu, gdzie najpierw spółka płaci podatek dochodowy od osób prawnych (CIT), a następnie wspólnicy odprowadzają podatek dochodowy od dywidendy. W szczególnych przypadkach sp. z o.o. może być opodatkowana CITem estońskim (0%). Warto więc rozważyć konsultację z certyfikowanym doradcą podatkowym w celu optymalizacji podatkowej.
Forma prowadzenia księgowości
Firma jednoosobowa prowadzi zazwyczaj uproszczoną księgę, tzw. Księgę Przychodów i Rozchodów (KPiR), która może być prowadzona osobiście lub z pomocą biura rachunkowego. Skorzystanie z usług profesjonalnego biura rachunkowego zmniejsza ryzyko, ponieważ potrzebna jest skrupulatność oraz szeroka wiedza z zakresu prawa podatkowego.
W przypadku spółki z o.o., obowiązuje pełna księgowość zgodnie z Ustawą o Rachunkowości, więc wymaga zatrudnienia własnego księgowego lub skorzystania z usług biura rachunkowego. Prowadzenie pełnych ksiąg rachunkowych dla spółek z o.o. wymaga ściśle przestrzegania zasad rachunkowości, gdyż każda transakcja musi być dokładnie ujęta, a operacje muszą być zgodne z obowiązującymi standardami oraz przepisami prawa podatkowego.
ZUS
W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej przedsiębiorca opłaca preferencyjne składki ZUS przez pierwszy okres działalności. Może skorzystać z ulgi na start, opłacając tylko składkę zdrowotną przez pierwsze 6 miesięcy, a następnie z „małego” ZUSu, gdzie oprócz składki zdrowotnej opłaca składki społeczne na preferencyjnych warunkach przez pełne 24 miesiące. O ile przedsiębiorca prowadzący działalność w formie spółki z o.o. jest jedynym wspólnikiem, dotyczą go takie same zasady odprowadzania składek ZUS jak w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej. Jeśli wspólników jest więcej, nie podlegają oni obowiązkowi opłacenia składek ZUS.
Odpowiedzialność
Właściciel firmy jednoosobowej ponosi nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania firmy, co oznacza ryzyko utraty majątku osobistego. W przypadku spółki z o.o., odpowiedzialność wspólników ogranicza się do wartości wniesionego kapitału, co chroni ich osobiste majątki. Odpowiedzialność za zobowiązania spółek może ponosić ich zarząd. Jednak jeśli zarząd wykaże, że niezłożenie wniosku o upadłość nie zostało złożone z jego winy, również nie odpowiada własnym majątkiem.
Podsumowanie
Ostateczny wybór między firmą jednoosobową a spółką z o.o. zależy od indywidualnych planów i preferencji przedsiębiorcy. Firmy jednoosobowe są bardziej elastyczne i prostsze w obsłudze, szczególnie na początkowym etapie działalności. Z kolei spółki z o.o. zapewniają ochronę majątku osobistego i skomplikowaną strukturę prawno-finansową, co może być korzystne dla większych przedsiębiorstw. Skorzystanie z usług profesjonalnego doradcy podatkowego lub prawnego może być kluczowe dla trafnego wyboru.